Gestoza zwana również zatruciem ciążowym jest poważnym powikłaniem ciąży. Pojęcie to obejmuje zarówno wczesne zatrucie ciążowe, jak i późne, tj. występujące dopiero po 20 tygodniu ciąży i przy tym znacznie groźniejsze dla zdrowa matki i dziecka. Należy zaznaczyć na samym początku, że określenie gestozy jako zatrucie ciążowe jest mylne, choć często stosowane. Przyczyny gestozy nie zostały do końca poznane.
Statystyki potwierdzają, że ryzyko wystąpienia gestozy jest wyższe u kobiet, które są w pierwszej ciąźy, w ciąży mnogie, rośnie też wraz z wiekiem.
Choć pojęcie gestoza jest powszechnie stosowane również przez medyków, to “podręcznikowa” nazwa późnej gestozy brzmi: ciążowe nadciśnienie tętnicze powikłane stanem przedrzucawkowym lub rzucawką. Jest to stan, w którym do nadciśnienia dołącza się białkomocz.
WCZESNE ZATRUCIE CIĄŻOWE
Jak sama nazwa wskazuje, występuje głównie w I trymestrze ciąży i objawia się nudnościami i wymiotami. Zwykle poza dyskomfortem, nie stanowi zagrożenia dla ciąży, czy matki, jednak w sytuacji masywnych wymiotów może prowadzić do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych, a te bywają już niebezpieczne. Za przyczynę występowania wymiotów we wczesnym okresie ciąży uważa się zmiany hormonalne.
GESTOZA PÓŹNA
Jeżeli po 20 tygodniu ciąży wartości ciśnienia tętniczego przekraczają 140/90, pacjentka nie leczyła się przed ciążą z powodu nadciśnienia, a do tego ma poniższe objawy, rozpoznaje się u niej późnej zatrucie ciążowe.
OBJAWY PÓŹNEGO ZATRUCIA CIĄŻOWEGO:
- nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą;
- białkomocz;
- obrzęki (zwykle kończyn i twarzy, może się jednak zdarzyć obrzęk płuc, który jest bezpośrednim zagrożeniem życia kobiety). Pamiętajmy też, że obrzęki kończyn dolnych są dość powszechne u kobiet w ciąży i nie muszą świadczyć o chorobie czy powikłaniu ciąży, zaniepokoić należy się wówczas, jeśli po odpoczynku, szczególnie nocnym obrzęki nie zmniejszają się;
- pogorszenie pracy nerek (zwykle objawia się skąpomoczem);
- Pogorszenie funkcji wątroby objawiające się wzrostem wartości enzymów wątrobowych ASPAT i ALAT;
- niedokrwistość;
Wystąpienie powyższych objawów powinno nas utwierdzić w przekonaniu, że mamy do czynienia ze stanem przedrzucawkowym. Jeśli do tego ciężarna doświadczy napadu drgawkowego, możemy wówczas mówić o wystąpieniu rzucawki ciążowej.
Objawy, które mogą poprzedzić wystąpienie drgawek w przypadku gestozy to silne bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, zaburzenia świadomości.
Wynikiem rzucawki mogą być zaburzenia przepływu krwi przez łożysko, konsekwencją tego może być oczywiście niedotlenienie i niewłaściwe odżywienie rozwijającego się płodu.
U matki gestoza może wywołać tzw. DIC (zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego), obrzęk płuc, niewydolność nerek, udar móżgu, zawał mięśnia sercowego, czy zespół HELLP.
Regularne, najlepiej comiesięczne wizyty u ginekologa, który zleca badania krwi i moczu oraz bada pacjentkę pod kątem przyrostu masy ciała, występowania obrzęków oraz mierzy jej ciśnienie tętnicze, pozwalają w większości przypadków na prawidłowe rozpoznanie stanu przedrzucawkowego. Podjęcie leczenia w tym momencie zapobiegnie wystąpieniu rzucawki ciążowej. Oczywiście jeśli objawy wskazują na chociażby podejrzenie wystąpienia stanu przedrzucawkowego, przyszła mama kierowana jest do szpitala. Leczenie jest uzależnione od kilku czynników, tj. zaawansowania ciąży, objawów które wystąpiły, ich nasilenia, innych chorób matki itp..
Oczywiście, drogie panie, nawet najlepszy, najbardziej czujny lekarz nie zastąpi czujności, świadomej przyszłej mamy. Obserwujcie zatem swoje ciało, a w przypadku wystąpienia niepokojących dolegliwości skonsultujcie się z ginekologiem.
